آموزش تصویری تعمیر لامپ کم مصرف سوخته
جمعه, ۸ ارديبهشت ۱۳۹۶، ۰۲:۱۳ ق.ظ
روش تعمیر :
در لامپ های کم مصرف با توجه به توان آنها شکل قطعات متفاوت میشود اا ساختار همشون یکی هست. نمی خوام وارد جزییات شوم میخام سریع ترین راه رو برای تعمیر خدمتتون عرش کنم. اگر این روش مفید واقع نشد لامپ را دور بندازید که تلاش برای تعمییر آن بیهوده خواهد بود. :D
در همه لامپه 2 ترانزیستور قدرت وجود دارند به نام MJ 13003 یا 13005 / 13007 /13001 . اخیرا 13009 این ترانزیستور ها استفاده میشود
در لامپ های کم مصرف همیشه اگر روشن نشوند یکی از این 2 ترانزیستور یا هر دوتاشون سوخته اند. اگر این 2 را عوض کردید و لامپ روشن نشد دیگه ادامه ندید.
تصویر ترانزیستور ها و خازن مربوطه
اما
همیشه به هنگام تعویض ترانزیستور ها یک خازن صافی که مقدار آن 10 یا 15 یا 22 میکرو فاراد با ولتاژ بالاست را هم میبینید این خازن را هم تعویض کنید.
نکات قابل توجه:
بعضی مواقع هست که قطعات سالم هستند ولی لامپ فلورسنت سوخته است!! حال برای اینکه از کجا بفهمیم لامپ سالم است باید به دور سر پایه های آن که در شکل زیر نشان داده شده یک ولتاژ 12 ولت ( با آمپر بالا) بدهیم یک نور کم رنگ زرد رنگ خواهیم دید این نشان دهنده سالم بودن لامپ هست.
اگر همیشه هنگام باز کردن لامپ به جز قطعات گفته شده قطعات دیگری هم مشاهده کردید که به کلی سوخته بودند آنها را در آن صورت عوض کنید.
در روی لامپ ها برای اتصال کیت با لامپ فلورسنت 4 تا پین هستند . همیشه هر پین را به پایه خودش در روی کیت متصل کنید.پین ها شماره گذاری شده اند.
مراحل عیب یابی لامپ های کم مصرف :
قبل از شروع کار یه نکته ای رو رو عرض کنم تا مشکل برق گرفتگی در حین تعمیر لامپ کم مصرف نداشته باشین. قبل از شروع به کار حتما خازن های موجود در داخل لامپ کم مصرف رو دشارژ کنید که حین تعمیر حالتون رو نگیره !
مرحله اول :
در مرحله ی اول فیلمان موجود در داخل لامپ رو امتحلان کنید . فیلمان همون سیم پیچی که در داخل لامپ هستش که باید با اهم متر مقاومت دو سر اونو اندازه گیری کنید در حالت عادی (سالم) بایذ مقاومتی در حدود 2.2 اهم داشته باشه. اگه دیدید مقاومتش بی نهایت شده یا اتصال کوتاهه باید این قظعه رو عوض کنید.
مرحله دوم :
مرحله دوم تست ترانس چاپر هستش که باید با اهم متر اونو تست کنید . ترانس چاپر در حالت عادی (سالم ) به صورت اتصال کوتاه هستش.
مرحله سوم :
اگر دید دو مرحله ی قبلی مشکلی نداشت برید سراغ دیود های لامپ که وظیفه یکسو سازی برق ورودی رو به عهده دارن.
مرحله چهارم :
مقاومت های که روی بیس کلکتور وبیس امیتر ترانزیستورها هستن رو امتحان کنید.
مرحله پنجم :
دیود های که روی بیس و امیتر ترانزیستور هستن رو تست کنید.
در این مرحله به دلیل اینکه با دوتا مقاومت سری شدن در هر دو بایاس موافق و مخالف از خودشون مقاومت نشون میدن پس باید در این مرحله از مدار جدا کنید و تستشون کنید.
مرحله ششم :
در مرحله ششم خازن صافی رو تست کنید. خازن صافی باید به طور معمول 6.8 میکروفاراد و 400 ولت یا 10میکروفاراد و 400 ولت باشد.
مرحله هفتم :
در این مرحله هم خازن های دیگر رو تست کنید . اگر روی مدار این خازن ها رو تست می کنید باید مقدار بی نهایت یا اتصال باز رو نشون بده.
مرحله هشتم :
در این مرحله هم فیوز مدار رو چک کنید که سالم باشه . فیوز در حالت عادی یا همون سالم بودن به صورت اتصال کوتاه هستش.
مرحله نهم مرحله پایانی :
دیاک موجود در مدار رو تست کنید. دیاک همون diode AC هستش که از هر دو طرف باید راه بده . که برای تستش باید یه ولتاژ به اون اعمال کنین و بینین ایا این ولتاژ رو عبور میده یا نه به عنوان مثال 100 ولت AC .
اگه با این مراحل نتونستید لامپ رو تعمیر کنید اونو دور نندازین بلکه نگه دارین از قطعات اون تو لامپ های دیگه استفاده کنین.
تمام مراحل رو روی لامپ مورد نظر انجام بدین چون ممکنه لامپ 2-3 تا از این مشکلات رو با هم داشته باشه.
تعمیر لامپ های کم مصرف (CFL)
لامپ های کم مصرف بر خلاف لامپ های رشته ای قابل تعمیر می باشند. البته تمامی آنها قابل تعمیر نیستند و بلکه تعدادی از لامپ های خراب شده قابل تعمیر هستند.
خرابی لامپ های کم مصرف به دو قسمت مربوط می شود:
1- خرابی های مربوط به تیوب
2- خرابی های مربوط به بالاست
1- خرابی های مربوط به تیوب
تیوب لامپ های کم مصرف شامل خرابی های متفاوتی می شود. برخی از این خرابی ها از ابتدا در تیوب بوده و برخی دیگر به علت استفاده در زمان پیش می آید.
برخی از تیوب های لامپ های کم مصرف دارای فشار گاز بیشتری نسبت به تیوب های دیگر هستند.این مشکل به هیچ عنوان قابل اندازه گیری نیست و بعد از نسب بالاست بر روی تیوب و از بین رفتن بالاست مشخص خواهد شد.
این نوع تیوب ها از ابتدا مشکل دارند و قابل تشخیص نمی باشد ولی برخی از خرابی های لامپ های کم مصرف که مربوط به تیوب لامپ می باشد، بعد از مدت طولانی رخ خواهد داد.
در این نوع خرابی ها، لامپ قابل تعمیر نمی باشد زیرا به احتمال زیاد فیلامنت های تیوب از بین رفته است و یا گاز داخل لامپ قدرت یونیزه شدن خود را از دست داده است.
در کل خرابی های مربوط به تیوب، قابل رفع نمی باشد و فقط یک کارشناس می تواند تشخیص دهد که آیا خرابی لامپ مربوط به تیوب است یا مربوط به بالاست می باشد؟ زیرا در اغلب موارد که تیوب معیوب است، بالاست را هم معیوب می کند.
البته سازندگان تیوب ها می توانند در کمترین زمان مشکلات تیوب ها را بر طرف کنند ولی تیوب مشکل دار را دیگر نمی توان مجدد استفاده کرد در حالیکه بالاست های مشکل دار را می توان حد زیادی تعمیر نمود
2- خرابی های مربوط به بالاست
خرابی های مربوط به بالاست را می توان راحت تر برطرف نمود. برخی از خرابی های بالاست ها مربوط به طراحی بالاست می باشند. به این معنی که طراحدر محاسبات خود دچار اشتباه شده است و مقادیر اشتباهی را برای قطعات انتخاب کرده است. برای مثال اگر مقدار خازن احتراق اشتباه انتخاب شود، فرکانس رزونانس تغییر رده و در صورت نزدیک شدن این فرکانس به فرکانس کاری مدار، امکان سوختن بالاست ها بسیار افزایش می یابد. همچنین این مشکلات می تواند در صورت انتخاب نادرست بقیه قطعات مدار هم اتفاق بیوفتد.
یکی از خرابی های معمول در لامپ های کم مصرف که برای مصرف کننده گان هم گول زننده می باشد، رعایت نکردن نسبت “جریان لامپ به جریان فیلامنت” توسط طراح می باشد.
همانطور که قبلا هم شرح داده شد، اگر جریان زیادی از فیلامنت ها عبور کند، الکترون بیشتری ساطع می شود، لذا لامپ بسیار درخشان تر به نظر می رسد در حالی که این کار باعث از بین رفتن سریع تر فیلامنت ها شده و طول عمر لامپ به شدت کاهش می یابد همچنین این عمل باعث داغ شدن بیش از حد فیلامنت ها و داغ شدن شیشه نزدیک به آنها می شود که باعث می شود پلاستیک نگه دارنده تیوب به مرور زمان ذوب شده که این امر ممکن است باعث آتش گرفتن لامپ هم بشود.
در این حالت هم لامپ های کم مصرف قابل تعمیر نخواهند بود. برخی مشکلات بعث سوختن لامپ های کم مصرف می شوند که غیر قابل اجتناب می باشند. با وجود چک شدن دقیق لامپ ها باز هم این مشکلات پیش می آیند. برای مثال قلع اندود نشدن کامل پایه های ترانزیستور ها که باعث می شود بعد از مدتی کارکرد، ترانزیستور مربوط به صورت ناقص در مدار قرار بگیرد که باعث سوختن بالاست می شود. در این حالت، لامپ قابل تعمیر خواهد بود ولی در برخی موارد تعمیر کار مجبور می شود که تمام قطعات لامپ را عوض کند که مقرون به صرفه نخواهد بود.
مشکل فوق به نام “لحیم سرد” یا “قلع خشکه” می باشد که در لامپ های کم مصرف خیلی پیش می آید. این مشکل می تواند برای لحیم های بقیه قسمت های بالاست هم پیش بیاید.
حل این مشکل قبل از تولید لامپ بسیار بهتر است ولی در هر حال با بررسی دقیق بالاست هم نمی توان از بوجود آمدن این مشکل جلوگیری کرد.
همانطور که اشاره شد، در خیلی از موارد، کاربرهای غیر صحیح لامپ کم مصرف باعث سوختن آن می شود. در این حالت، بالاست لامپ کم مصرف بیشتر خواهد سوخت زیرا رطوبت و گرما روی بالاست تاپیر زیادی خواهد گذاشت.
در کل برای تعمیر بالاست ابتدا باید قطعات را چک نمود و بعد تصمیم گیری نمود ولی اصولا ترانزیستور ها و مقاومت های بیس و امیتر در بالاست ها آسیب می بینند چون ترانزیستور ها اغلب در صورت اضافه جریان می سوزند که باعث از بین رفتن مقاومت های امیتر و بیس خواهند شد.
در موارد خاص، چوک و خازن های سرامیکی آسیب می بینند مگر اینکه جنس آنها مرغوب نباشد یا گرمای داخل پلاستیک شل خیلی زیاد شده باشد. همچنین در موارد بسیار نادر، دیاک و خازن الکترولیت صدمه می بینند.
دیودهای یکسو ساز ورودی هم در مواقع اضافه جریان خواهند سوخت. به همین علت در برخی موارد باید تقریبا تمامی قطعات یک بالاست تعویض شود.
روش تعمیرلامپ کم مصرف
اول فیلامان لامپ رو تست کنید.
میتوانید با مولتی متر (اهم متر) دو سر سیم پیچی که داخل لامپ رفته رو نسبت به هم بگیرید باید تقریبا 2.2 اهم مقاومت باشد. اگر اتصال کوتاه با بینهایت باشه فیلامان لامپ سوخته است.
ترانس چاپر مدار رو تست کنید.
بررسی کنید که سیاه نکرده باشد و اگر نکرده میتونید با اهم متر دوسر آنرا بگیرید تا ببینید اتصال کوتا هست یا خیر که باید اتصال کوتا باشد.
دیود های تغذیه رو چک کنید.
در هر لامپ کم مصرفی به دلیل این که مدار از نوع سویچینگ میباشد اول ولتاژ رو dc میکنند سپس به مدار میدهند.
مقاومت های که روی بیس کولکتور وامیتر ترانزیستورها هست را امتحان کنید.
اگر میخواهید مقاومت را بدون جدا کردن این هست که مقدار مقاومت رو گرفته و روی اون رو هم میخونیم همونطور که میدونیم یا باید همان قدر که روش نوشته یا کمتر باشه که با این روش تقریبا 90 مقاومت هارو میتوانید تست کنید.
دیود های که روی بیس و امیتر ترانزیستور میباشند را تست کنید.
که اگر روی برد باشن از هر دوطرف از خودشون مقاومت نشون میدن چون با دوتا مقاومت موازی هستن پس باید حتما از مدار جدا بشوند.
خازن صافی مدار رو تست کنید.
خازن صافی مدار همان خازن بزرگی می باشد که معمولا مقدارش 6.8 میکرو 400 ولت یا 10میکرو 400 ولت است.
دیگر خازن های مدار رو تست کنید.
این خازنها رو روی برد میتونین تست کنین به این شکل که اگه دوسر اونا رو گرفتین اتصال باز (بینهایت) باشد.
فیوز مدار رو چک کنید.
فیوز مدار باید اتصال کوتاه باشه که اگه سوخته بود میتونین یه سیم نازک به جای آن قرار دهید.
دیاک مدار رو تست کنید
آموزش تعمیر لامپ کم مصرف
لامپ ها از دو قسمت تشکیل می شود.
1- قسمت حباب
2- قسمت سویچینگ
قسمت حباب (شیشه ) که داخلش مواد فلورسنت است (مانند لامپ مهتابی)
قسمت سویچینگ:
ولتاژ 220 ولت بعد از ورودی به دستگاه(مدار) به وسیله یک پل دیود و خازن یکسو و صاف شده (380 ولت dc) وبه دو ترانزیستور سویچینگ اعمال می شود (این ترانزیستور ها به صورت پوش پول بسته شده اند ) دو ترانزیستور های سویچینگ این ولتاژ دی سی را به ولتاژ ac (تقریبا مربعی) با فرکانس بالا تبدیل میکنند .سپس این ولتاژ به یک سلف اعمال میگردد (در لحظه اول) و ولتاژ زیادی بوجود می اید این ولتاژ به سیم های حباب (سیم های داخل مهتابی ) اعمال شده و باعث فعال شدن مواد فلور سنت می شود بعد از یک زمان بسیار کوتاه که سلف میرا شد همه چیز به حالت عادی برمیگردد و لامپ روشن می ماند .بعد از این زمان عملکرد مدار مانند مهتابی عادی است .
اگر شما یک لامپ کم مصرف شکسته داشته باشید میتونین حباب لامپ رو بردارید و به جاش یه دونه مهتابی بزارید ، یا مهتابی رو بردارید به جاش حباب بزارید ، هر دوتاش کارمیکنه البته باید توان ها برابر باشند.
بعضی مواقع هست که قطعات سالم هستند ولی لامپ فلورسنت سوخته است! حال برای اینکه از کجا بفهمیم لامپ سالم است باید به دور سر پایه های آنرا یک ولتاژ 12 ولت ( با آمپر بالا) بدهیم یک نور کم رنگ زرد رنگ خواهیم دید این نشان دهنده سالم بودن لامپ هست.
اگر همیشه هنگام باز کردن لامپ به جز قطعات گفته شده قطعات دیگری هم مشاهده کردید که به کلی سوخته بودند آنها را در آن صورت عوض کنید. در روی لامپ ها برای اتصال کیت با لامپ فلورسنت 4 تا پین هستند . همیشه هر پین را به پایه خودش در روی کیت متصل کنید. پین ها شماره گذاری شده اند.
1-باید سعی کنید یکی از پایه ها به دو پایه دیگر مقاومت داشته باشد رو پیدا کنید! اگر موفق به این کار شدید بدونید که اون پایه بیس است.
2-اگر پایه رو پیدا کردید و مشاهده فرمودید که پراب قرمز رنگ به این پایه متصل بود بدونید که ترانزیستور شما از نوع منفی یا NPN هست.
3- با اتصال بیس به یک پایه دیگر یک مقدار مقاومت مشاهده میشود و با اتصال به پایه دیگر یک مقاومت دیگر اون پایه ایی که مقاومت کمتر نشون میدهد پایه کلکتور و دیگر امیتر می باشد.
4- هر گونه اتصال کوتاه نشان از معیوب بودن ترانسیستور شما هست.
5- با مشخص شدن پایه ها مقاومت کلکتور و امیتر رو اندازه بگیرید نباید هیچ مقاومتی نشان داده شود! اگر مقاومت داشته باشید و یا اتصال کوتاه نشان از معیوب بودن ترانسیستور شما هست.
6- مقاومت های روی کولکتور بیس امیترا با اهم متر تست کنید بهتر است که مقاومت ها از مدار خارج شود.اگر میخواهید روی برد مقاومت ها را تست کنید باید مقداری را که اهم متر نشان میدهد با مقداری که روی خود مقاومت نوشته باید یه کمی کمتر یا بیشتر باشد اگر بیش از 20واحد اختلاف داشتند بعنی مقاومت سوخته.
7- دیگر مقاومت ها و دیود های داخل مدار را با اهم متر تست کنید.
8- دو عدد ترانزیستور های مدار را تست کنید بهتر است که ترانزیستور را با تستر مخصوص خودش تست کنید
9- دیاک مدار را تست کنید این قطعه خیلی شبیه دیود بوده فقط خط مشخص کننده اند و کاتد را ندارد که باید با تستر خودش تست بشه
امیدوار مفید باشه تشکر هم نمیخوام ولی کپی کردی منبع یادت نره تشکر هم زدی که هیچ
<
